Co się rozkłada najdłużej?

O istocie segregowania odpadów mówi się od lat i nie bez powodu. Wielu ludzi jednak to bagatelizuje, przyczyniając się w ten sposób do obniżania ilości odzyskiwanych surowców wtórnych. Niektóre śmieci z powodzeniem przeżyją nawet nas. Zamiast gromadzić je w swoim otoczeniu i zapełniać wysypiska, gdzie będą rozkładać się przez długie lata, lepiej przekazać je do punktu recyklingu. W jaki sposób? Umieszczając te odpady w odpowiednich pojemnikach.

Szkło – nawet do 4000 lat

Odpady ze szkła zajęłyby pierwsze miejsce, gdyby uwzględnić je w rankingu najdłużej rozkładających się śmieci. Szklany słoik czy butelka, może potrzebować na to do 4000 lat. Nawet jeśli zostanie potłuczony na drobne kawałki, przetrwa ten okres. Czas rozkładu zależy również od tego, w jakiej formie jest to szkło. Bo przykładowo szyba hartowana wytrzyma znacznie dłużej, niż szklana butelka. Należy przy tym dodać, że szkło jest materiałem bardzo trwałym i odpornym, a zarazem świetnym surowcem do ponownego wykorzystania w recyklingu. Co więcej, można je wielokrotnie przetwarzać.

Metale – od 50 do 200 lat

Trudno jest dokładnie oszacować, jak długo rozkładają się odpady metalowe, ponieważ czas ten zależy w głównej mierze od wykorzystanego stopu. Czyste metale podlegają korozji, co znacznie przyspiesza ten proces nawet o 10 lat. Jeśli jednak chodzi o odpady, które zostały wykonane z materiałów odpornych na rdzewienie, mogą pozostać w środowisku nawet setki lat. Świetnym tego przykładem jest aluminium. Czas rozkładu metali zależy również od tego, czy poszczególne odpady były zabezpieczone. Złom metalowy potrzebuje od 50 do 200 lat na rozkład. Puszka po konserwie zdegraduje już po 10 latach. Natomiast aluminiowa potrzebuje na to 200 lat. Metale szlachetne mogą pozostawać w pierwotnej formie nawet przez tysiące lat. Nic więc dziwnego, że archeolodzy tak często odkrywają rozmaite pozostałości po dawnych cywilizacjach.

Plastik – od 100 do 1000 lat

Odpady z plastiku i tworzywa sztucznego to przede wszystkim folie, reklamówki, pojemniki, butelki oraz wszelkiego typu opakowania. W porównaniu do innych śmieci, mają one bardzo długi okres rozpadu. Rozkładają się od 100 do 1000 lat. Przykładowo:

• opona rozkłada się do 80 lat,

• torba jednorazowa około 400 lat,

• pieluchy jednorazowe po 450 latach,

• butelka PET od 100 do 1000 lat.

Plastik cieszy się dużym zainteresowaniem wśród producentów z uwagi na wygodę użytkowania i niski koszt produkcji. Są jednak szkodliwe dla zdrowia i środowiska.

Czynniki wpływające na tempo rozkładu śmieci

Tempo rozkładu odpadów zależy od kilku czynników:

• Podstawowym czynnikiem jest klimat. Na przykład wysoka temperatura powietrza i duża wilgotność zdecydowanie przyspieszają procesy, jakie zachodzą w przyrodzie. Mają więc wpływ również na szybszy rozkład śmieci.

• Drugim czynnikiem jest rodzaj materiału. Na przykład stare owoce będą szybciej ulegać rozkładowi, niż odpady wykonane z trwalszych materiałów.

• Wpływ na tempo rozkładu odpadów ma również jakość użytych w produkcji materiałów. Niezbyt wytrzymałe tworzywa niszczą się zdecydowanie szybciej.

• Szybkość rozkładu odpadów zależy też od ich wielkości. Im większe są te śmieci, tym dłużej się rozkładają.

Jakie odpady można poddać recyklingowi?

Czy szkło, metal i plastik faktycznie muszą rozkładać się na wysypisku? Odpady te poddane recyklingowi gwarantują szereg korzyści dla środowiska i gospodarki.

Szkło jest materiałem, który można w 100% poddać recyklingowi. Daje się z łatwością wielokrotnie przetapiać i nie traci przy tym swoich właściwości. Recykling szkła przyczynia się do ogromnych oszczędności surowców, takich jak piasek kwarcowy, wapno, energia czy woda. Weźmy pod uwagę jedną tonę stłuczki szklanej. Taka ilość może zaoszczędzić 800 kg piasku, 250 kg sody oraz 180 kg mączki wapiennej. Poddając recyklingowi jedną szklaną butelkę, można zaoszczędzić energię pozwalającą na pracę 100W żarówki przez 4 godziny i 25-minutową pracę komputera.

Producenci szkła oczekują wysokiej jakości fragmentów odzyskiwanych w ramach recyklingu. Przykładowo do produkcji przezroczystych pojemników ze szkła wykorzystują jednorodne frakcje surowcowe, które zawierają jedynie fragmenty szkła w tym samym kolorze. W przypadku recyklingu szkła brązowego i zielonego nie można przekroczyć progu dla odłamków niewłaściwego koloru. Zużyte szkło powinno być pozbawione zanieczyszczeń w postaci ceramiki, kamienia, porcelany oraz metalu. To dlatego, że te materiały nie topią się, a co więcej, źle wpływają na jakość uzyskanego szkła. Aktualne systemy sortowania pozwalają na stuprocentowy recykling. W związku z powyższym warto segregować szkło i oddawać je do odpowiednich punktów, nie tylko ze względu na korzyści dla środowiska i długotrwały rozkład tych odpadów, ale również z powodu możliwości ponownego wykorzystania tego materiału i związanych z tym oszczędności.

Metale kolorowe typu aluminium i miedź, można z łatwością posortować, oczyścić i przetopić. Recykling metali jest dość skomplikowany i złożony. Warto zaprezentować go na przykładzie aluminium. Odpady aluminiowe najpierw są rozdrabniane, oczyszczane, poddawane termicznej obróbce, co ma na celu usunięcie farby, nadruku i lakieru, a następnie poddawane rafinacji i filtrowaniu. Dopiero aluminium w tej postaci można umieścić w odlewach.

Recykling metali jest długotrwały i złożony, ale mimo to bardziej opłacalny, niż produkcja metali ze złóż. Odzysk ten może być powtarzany wielokrotnie, a co najważniejsze, pozyskiwane w ten sposób metale nie tracą jakości.

Dzięki recyklingowi minimalizowane są koszty produkcji nowych wyrobów. Biorąc za przykład wspomniane wcześniej aluminium, recykling tego metalu zapewnia oszczędność energii na poziomie 95% w stosunku do produkcji aluminium ze złóż. Produkcja aluminium ze złóż przyczynia się do wzrostu zanieczyszczeń środowiska. Tona wytworzonego aluminium przyczynia się do powstania od 10 do 15 ton odpadów, w tym odpadów toksycznych.

Jednym z najbardziej uciążliwych odpadów plastikowych są butelki PET. Zużywa się je w bardzo dużych ilościach. Z drugiej strony, ponieważ są wykonane z ropy naftowej, a do tego rozkładają się setki lat, zanieczyszczają środowisko toksycznymi związkami. Recykling butelek PET to najlepszy sposób na zmniejszenie ilości zanieczyszczeń w naszym otoczeniu.

Butelka PET może być przetworzona w nową butelkę 8 razy. Najczęściej jednak przetwarza się je w tekstylia oraz odzież z poliestru. Niestety w naszym kraju jedynie połowa wyprodukowanych butelek trafia do recyklingu.

Proces recyklingu zaczyna się już od momentu segregacji tych odpadów przez konsumenta. Powinien on wyrzucać butelki do żółtego pojemnika, bo tylko wtedy dostaną drugie życie. Butelki wówczas są transportowane do sortowni. W tym miejscu są oddzielane od innych nieczystości i zgniatane, a następnie przewożone do recyklingu. Tu sortuje się je według kolorów i materiałów, po czym mieli na płatki. Po umyciu płatki są poddawane suszeniu. Osuszone podgrzewa się i tłoczy z nich masę. Na tym etapie tnie się ją na granulki rPET, poddaje kontroli laboratoryjnej i tak powstały plastik ponownie wykorzystuje.

Na liście najdłużej rozkładających się śmieci najczęściej wymienia się szkło, metale i plastik. Metale i plastik są najbardziej szkodliwe dla środowiska. Prawidłowa segregacja odpadów i recykling, dają możliwość ponownego ich wykorzystania. Zmniejsza to jednocześnie ilość odpadów gromadzonych na wysypiskach i w naszym otoczeniu, a co za tym idzie, ma duży wpływ na poprawę jakości powietrza i warunków życia ludzi i zwierząt. Recykling zarazem generuje korzyści dla gospodarki ze względów ekonomicznych. Wiedząc już, jak długo rozkładają się powyżej wymienione odpady, weźmy sobie do serca istotę problemu i zadbajmy o to, aby śmieci te trafiały do odpowiednich punktów.